ممکن است که افراد به دلایل مختلفی نیاز به نمونهگیری خون داشته باشند که در این شرایط با استفاده از روشهای مختلف مانند بهکارگیری از روش سرنگ، ونوجکت و… که البته فرآیند انجام اکثر روشها یکسان است و صرفاً ابزارهای بکار گرفتهشده در آن متفاوت است، انجام شود. ضمناً اینکه نمونه گیری آزمایشگاه یکی از مهمترین خدمات آزمایشگاه است که باید در یک موقعیت مناسب انجام شود و رعایت بهداشت، فوقالعاده دارای اهمیت است. بهطورکلی به جهت نمونه گیری خون، یک راه واحد وجود ندارد و مسئول خونگیری باید بر اساس شرایط پیش رو مانند وضعیت فعلی بیمار، سن و… روش مناسب خونگیری را انتخاب کند. پرواضح است که اگر نمونه گیری آزمایشگاه به درستی انجام شود، نتیجهی آزمایش پزشک معالج را به اشتباه میاندازد. حال ما در این مقاله قصد داریم دربارهی روشهای نمونهگیری خون صحبت کنیم.
روش های نمونه خون در آزمایشگاه
سر فصل های مطلب
Toggleدر این قسمت بهطور کامل شما عزیزان را با روشهای مختلف خونگیری آشنا میکنیم که البته گفتنی است که اساس کار همهی آنها یکسان است. حال این روشها عبارتاند از:
این روش از خونگیری بهوسیله پرستار و یا کارشناس نمونه گیری آزمایشگاه انجام میشود که برای این منظور ابتدا به بستن گارو اقدام شده و سپس باز و بسته کردن بازو در دستور کار قرار میگیرد تا خون وارد ورید شود و با توجه به استفاده از گارو، فشارخون در ورید افزایش پیداکرده که دراینصورت میتوان به واردکردن نیدل سرنگ به رگ و سپس کشیدن پیستون، خون را با شدت زیاد وارد سرنگ کرد. همانطورکه میدانید این روش خونگیری نسبت به سایر روشها معمولتر است.
این روش خونگیری در نمونه گیری آزمایشگاه مشابه روش قبلی است، با این تفاوت که وسیلهای که با آن خونگیری انجام میشود، یک نیدل است که به محفظهی خلاء متصل شده و به لولهای که خون وارد آن میشود اتصال دارد. ضمناً ناگفته نماند که رنگ درپوش لولههای ذکرشده طبق کاربری و مادهی ضد انعقاد متفاوت خواهد بود. بهطورکلی با توجه به اینکه این لولهها خلاء بوده باید تا زمان مکش به نیدل متصل باشند. از مزیتهای بکارگیری از این روش میتوان به خونگیری بهاندازه اشاره کرد.
این روش از خونگیری در نمونه گیری آزمایشگاه بر روی افراد خاصی انجام میشود که ازجمله میتوان به نوزادان، افراد تحت شیمیدرمانی و از همه مهمتر کسانی که رگ مشخص ندارند اشاره کرد. گفتنی است، خونگیری در این روش در اکثر موارد از روی دست خواهد بود اما گاهی استفاده از پا نیز در دستورکار قرار میگیرد. البته ناگفته نماند که این روش خونگیری بسیار سخت است چراکه مویرگها بسیار حساس هستند و امکان پاره شدن آنها وجود دارد.
همانطورکه میدانید، شریانها دارای عمق زیادی هستند و توسط بافتها محافظت میشوند و اگر قرار بر این باشد که از این روش برای خونگیری استفاده شود، پزشک یا پرستار باید اطلاعات دقیقتری از آناتومی رگها داشته باشد. ضمناً گفتنی است که معمولاً این نوع روش خونگیری برای آزمایش ABG (گازهای خونی) بهکارگیری میشود. بهطورکلی در روش شریانی، خون با فشار وارد ستون نخواهد شد و باید از آسپیراسیون، سرنگ خونگیری درنظر گرفته شود.
خونگیری شریانی
اینکه در نمونهگیری آزمایشگاه همهی شرایط باید مهیا باشد، هیچ شکی نیست. درواقع افرادی که برای آزمایش خون به درمانگاه یا بیمارستان مراجعه میکنند باید به یکسری نکات توجه ویژه داشته باشند. البته این موضوع برای کارشناسان خونگیری نیز صدق میکند که در ادامه به آنها میپردازیم:
– بیمار نباید هیچگونه استرسی داشته باشد چراکه در جواب نهایی آزمایش موثر خواهد بود.
– اگر خونگیری نیاز به ناشتایی دارد، پرواضح است که باید زمان آن رعایت شود.
– بعضی از بیماران به الکل حساسیت دارند که این موضوع باید قبل از خونگیری اطلاع داده شود.
– اگر داوطلب خونگیری به بیماری خاصی مبتلا است، باید آن را به مسئول مربوطه گزارش دهد.
– برای جلوگیری از کبودی محل خونگیری، باید با پنپه محل سرنگ فشار داده شود.
– بعد از اتمام خونگیری، بلافاصله مشت بیمار باید باز شود تا خون بند بیاید.
– اگر نمونه گیری آزمایشگاه در منزل انجام میشود، حتماً باید نکات بهداشتی رعایت شود.
– تطبیق هویت بیمار با لیبل روی نمونه تا از بروز خطا جلوگیری شود.
– لولههای آزمایش بر اساس نوع آزمایش تعیین میشوند و کارشناسان باید در این خصوص دقت کافی داشته باشند.
– استفاده از گارو برای خونگیری ضروری است تا خون بهطور کامل در رگ جمع شود.
– استفاده از پنبه مناسب و بهداشتی از ضروریاتی است که باید رعایت شود.
– پس از اتمام خونگیری باید به لولههای مخصوص انتقال داده شوند.
– نهایتاً در آخر خونگیری از پنبه خشک بر روی محل نمونهگیری استفاده میشود.
ضمناً درنظر داشته باشید که اگرچه بهترین حالت نمونه گیری آزمایشگاه مراجعه حضوری است، اما میتوان درخواست نمونهگیری در منزل را داشت. این کار به دلیل شرایط بیمار است. بهطورکلی امکان نمونهگیری در بعضی از موارد مانند کهولت سن بیمار، کمبود وقت، عدم توانایی حضور در محل خونگیری و… وجود دارد. بااینحال توصیه میکنیم به دلیل بهداشتیتر بودن موقعیت آزمایشگاهها تا حدامکان به این مراکز برای خونگیری مراجعه نمایید.
نکات مهم در زمان خونگیری
در این مقاله سعی کردیم شما عزیزان را با روشهای نمونهگیری خون آشنا کنیم. حتماً متوجه شدهاید که نمونه گیری آزمایشگاه بهطورکلی بهطور یکسان و با تفاوتهای اندک انجام میشود. در هر حال قبل از اقدام به نمونهگیری باید با اطلاعات کامل نسبت به انتخاب یک مرکز خونگیری با امکانات مناسب اقدام کنید چراکه هر چه محلهای خونگیری مربوطه از هر لحاظ بهترین باشد، نتایج بهدست آمده به واقعیت نزدیکتر خواهد بود.
ضمناً توجه داشته باشید که هرکدام از روشهای نمونهگیری عنوانشده باید توسط کارشناسان متخصص انجام شود تا در این صورت مشکلی از بابت انجام خونگیری پیش نیاید و درنهایت نیز نتایج حاصله در بهترین حالت خود قرار داشته باشد. بنابراین توصیهی اکید داریم که از یک مرکز تخصصی برای نمونهگیری خون استفاده کنید.