آرتروز زانو، فرسایش و از بین رفتن بافت غضروفی بین مفصل است که به مرور زمان و با تحلیل رفتن بافت غضروفی، استخوان ها ساییده می شوند و در نتیجه سبب بروز زانو درد، بی حرکتی و خشکی مفصل زانو، ورم و گاهی تغییر شکل مفصل می شود. این عارضه فعالیتهای روزمره، مانند راه رفتن و یا بالا رفتن از پله را تحت تاثیر خود قرار داده و انجام آن را دشوار می سازد. آرتروز زانو شایعترین بیماری تخریبی در میان مفاصل بدن میباشد، میزان شیوع این عارضه در زنان بیشتر است و معمولا افراد بالای ۴۰ سال دچار آرتروز زانو می شوند.چاقی، ژنتیک، آسیب های زانو می توانند عوامل ایجاد آرتروز زانو باشند.
سر فصل های مطلب
Toggleدرد، خشکی و بی حرکت ماندن زانو
شنیدن سر و صدا (صدای تق تق) در ناحیه زانو
ورم زانو ( که بر اثر تجمع مایع مفصلی اضافی ایجاد می شود)چخ۰وهخ
به سختی خم و راست کردن زانو
خالی کردن زانو که به علت عدم ثبات مفصل زانو و ضعف ساق پا
تشدید درد بعد از نشستن و استراحت
تشدید درد هنگام فعالیت
پزشک ارتوپد در طول معاینه فیزیکی می می تواند ابتلا به آرتروز زانو را تشخیص دهد، وی وجود علائم زیر را بررسی می نماید.
پزشک موارد بالا را بررسی و جهت تشخیص بهتر شدت عارضه، انجام عکسبرداری و اسکن ام آر آی را تجویز می کند.
این بیماری درمان قطعی ندارد اما با استفاده از روش های موثر بدون جراحی، می توان کاملا آن را کنترل و درد ناشی از زانو را کاهش داد، در واقع منظور از درمان، کسب توانایی بیمارجهت انجام فعالیتهای روزمره است.بسته به اینکه شدت درد زانو خفیف باشد یا شدید، نوع درمان متفاوت است اما درموارد خفیف می توان از روش های بدون جراحی و در موارد شدیدتر جراحی تعویض مفصل زانو انجام می شود.
مراحل ساده ای که می تواند، جهت درمان انجام شود و خطر زیادی هم ندارد، شامل انجام ندادن فعالیتهایی که میتواند سبب بروز درد در ناحیه زانو شود.در واقع بیمار باید سبک زندگی خود را عوض کند و برخی از فعالیتها و عادات خود را اصلاح کند.راه نرفتن در سربالایی،عدم رفت و آمد مکرر از پله ها، استفاده از توالت فرنگی، تغذیه مناسب، انجام ورزش های آرتروز زانو از جمله فعالیتهایی است که بیمار باید همواره انجام دهد. در برخی موارد استفاده از زانوبند طبی و بریس برای جلوگیری از فشار روی زانو، درمان می شود.
افرادی که اضافه وزن دارند بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به این بیماری هستند. کاهش وزن از مهمترین اقداماتی است که فرد باید انجام دهد.آب درمانی به افرادی که آرتروز زانو دارند توصیه می شود آنها باید هفته ای ۲ الی ۳ بار به استخر رفته و در فضای استخر راه بروند. ورزش هایی که به کشش عضلات و تقویت عضلات آسیب دیده کمک می کنند ، برای آرتروز بسیار مفید می باشند، دوچرخه سواری و پیاده روی بسیار مناسب می باشد ولی دویدن و تمرینات پرشی به هیچ عنوان توصیه نمی شود. نرم کردن عضلات سفت شده به وسیله ورزش های ساده و اصولی می تواند به کاهش درد کمک کند. زمان که عضلات بدن ، قوی می شوند می توانند از مفصل محافظت کنند و سبب بهتر شدن سیستم حمایت طبیعی بدن شده و استرس ها و ضربات وارد شده به مفصل را می کاهد .باید این نکته را به خاطر داشت که ورزش کردن باید به تدریج و با انجام تمرینات کم آغاز گردد و به مرور تعداد دفعات و تعداد تمرین ها را زیاد کرد.
مسکن های بدون نسخه مانند استامینوفن ،داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن جهت تسکین درد مصرف می شود.مصرف این داروها ممکن است با دیگر داروهای مصرفی فرد تداخل داشته باشد یا بدن فرد بیمار نسبت به هر کدام از این داروها حساسیت نشان دهد ، جهت مصرف هر گونه دارو باید ابتدا با پزشک مشورت نمود. و از مصرف خودسرانه آنها پرهیز نمود. در بعضی از مواقع مصرف قرص های ضدالتهاب قوی تری توصیه می شود.
ازجمله روشهای مفید جهت کاهش درد زانو فیزیوتراپی می باشد. متخصص فیزیوتراپی ابتدا به معاینه بیمار می پردازد و سپس بهترین برنامه درمانی رابیمار ارائه می دهد. فیزیوتراپی کمک می کند تا بیمار بتواند فعالیتهای روزمره خود را انجام هد و بهتر راه برود.همچنین وی روشهایی را جهت پیشگیری از آسیبدیدگی بیشتر مفصل در آینده توصیه میکند .اعضای خانواده می بایست تمرین هایی را که متخصص فیزیوتراپی برای خانه تعیین می کند را با بیمار به طور منظم انجام دهند.
اگر درد زانو شدید باشد، تزریق داخلی مفصل کورتون می تواند سبب تسکین درد شود.تزریق داخلی کورتون نسبت به مصرف خوراکی یا تزریق عضلانی کورتون عوارض کمتری دارد و بیماران، نگران تشدید پوکی استخوان ناشی از تزریق مفصلی کورتون نباشند.
امروزه از لیزرهای با کارایی بیشتر که به لیزر پرتوان مشهور هستند جهت درمان ارتروز زانو استفاده می کنند.لیزر پرتوان سبب تحریک میتوکندری ها،کاهش تورم شده و جریان خون را در بافت های آسیب دیده بیشتر و با تحریک پایانه های عصبی، موجب تسکین و کاهش درد می شود.
مبنای این روش تحریک وبافتی و سلولی به کمک میدان مغناطیسی با فرکانس پایین است. مگنت تراپی، نسبتا بدون عارضه است.تعداد جلسات درمان بسته به شدت درد متفاوت است ولی غالبا بین ۵ تا ۱۰ جلسه و هر جلسه حدودا ۱۰ الی ۳۰ دقیقه طول می کشد.
طب سوزنی ، یک روش درمان است که در آن از سوزن های خیلی باریک استفاده می کنند.پزشک با وارد این سوزن ها به نقاط مختلف بدن، سبب افزایش جریان خون و کاهش التهاب می شود.این روش می تواند عملکرد مفصل را بهبود بخشد و درد را کاهش دهد.
گاز ازن خاصیت ضد التهابی بالایی دارد با تزریق آن،مواد التهابی و آنزیم هایی که غضروف را تخریب می کنند کمتر آزاد می شوند و چرخه درد متوقف گشته و در نتیجه درد بیمار التیام می بخشد. این روش عوارض استفاده از کورتون را ندارد.ازن تراپی هر شش ماه یا یک سال یک بار باید تکرار شود.میزان تاثیر این روش در افرادکه ورزش می کنند و کنترل وزن دارند بیشتر است.
اگر روش های ذکر شده، موثر نباشد و شدت درد و خشکی مفصل از حد تحمل خارج شده باشد، پزشک از جراحی استفاده می کند.سن مناسب تعویض بین ۶۰تا ۶۵ سال است.برای حصول بهترین نتیجه، باید ورزش منظم و کاهش وزن در برنامه بیمار قرار گیرد.
مرکز درمانی نشاط البرز واقع در فردیس کرج ارائه راهکار های درمانی بروز دنیا با متخصصین مجرب طب فیزیکی و توانبخشی به یاری هم محلی های عزیز خود امده است و با روش های درمانی ذکر شده اقدام به التیام الام بیماران نمودده است و کاربران میتوانند با جستوجوی نشاط البرز در مرور گر ها ما را بیابند. فیزیوتراپی در فردیس کرج با تجهیزات و کارشناسان مجرب همچنین اراعه ورزش درمانی ….