فلج معده عارضهای است که در آن معده نمیتواند غذاهای درون خود را به صورت طبیعی تخلیه کند. این عارضه میتواند ناشی از آسیبدیدگی عصب واگ باشد، که مسئول تنظیم دستگاه گوارش است.
چنین وضعیتی باعث اخلال درد عملکرد عضلات معده و روده میشود که در نتیجه غذا نمیتواند به درستی از دستگاه گوارش عبور کند. اغلب، علت بروز فلج معده ناشناخته است.
سر فصل های مطلب
Toggleعلائم فلج معده عبارتند از:
این علائم میتوانند خفیف یا شدید بوده و معمولاً مقطعی هستند.
در بسیاری از موارد فلج معده، علت مشخصی برای این عارضه وجود ندارد. به چنین مواردی فلج معده ایدیوپاتیک گفته میشود.
علتهای شناخته شده فلج معده عبارتند از:
سایر علتهای محتمل عبارتند از:
در صورتی که به علائم فلج معده دچار هستید، بهتر است به یک متخصص گوارش مراجعه کنید، زیرا این عارضه میتوانند باعث عوارض خطرناکی شود، که عبارتند از:
متخصص گوارش، برای تشخیص فلج معده از شما سؤالاتی در مورد علائمی که دارید مانند احساس تهوع، بیاشتهایی، نفخ، درد شکم، کاهش وزن و تاریخچه پزشکیتان، میپرسد و برای شما یک سری آزمایش خون تجویز میکند.
ممکن است برای انجام برخی آزمایشها به بیمارستان ارجاع شوید. برخی از راهکارهای پزشک متخصص گوارش شامل:
معمولاً فلج معده قابل درمان نیست، اما تغییر در رژیم غذایی و درمانهای دارویی میتوانند به کنترل عارضه کمک کنند.
رعایت نکات تغذیهای زیر مفید خواهند بود:
همچنین، اجتناب از غذاهایی که هضم آنها دشوار است (مانند سیب درختی با پوست، یا غذاهای سرشار از فیبر مانند پرتغال و کلم بروکلی)، و خوراکیهای پرچرب، که آنها نیز میتوانند فرایند هضم را کند کنند، مفید خواهد بود.
معمولاً، برای بهبود علائم این عارضه، داروهای زیر تجویز میشوند:
البته، شواهد نسبتاً محدودی در مورد تسکین علائم فلج معده توسط این داروها وجود دارد. به علاوه داروهای مذکور عوارض جانبی بسیاری به همراه دارند.
اگر تغییرات غذایی و مصرف دارو علائم را بهبود نداد، درمان نسبتاً جدیدی به نام تحریک الکتریکی معده وجود دارد که میتوان از آن استفاده کرد.
در این روش، یک دستگاه که با باطری کار میکند، از طریق جراحی زیر پوست شکم قرار میگیرد.
دو الکترود این دستگاه که به آن متصل هستند، به عضلات پایین معده وصل میشوند. این دو الکترود با انتقال یک سری پالسهای الکتریکی، باعث تحریک عضلات کنترل کننده عمل حرکت و تخلیه غذا میشوند. این دستگاه، از بیرون با استفاده از یک کنترل دستی روشن میشود.
میزان اثربخشی این درمان برای بیماران مختلف بسیار متفاوت است. همچنین، در موارد بسیار کمی، این عمل باعث عوارضی میشود که خارج کردن دستگاه را ضروری میسازد، از جمله:
گاهی اوقات، موارد شدیدتر فلج معده را میتوان با تزریق بوتاکس به دریچه بین معده و روده کوچک، که با کمک آندوسکوپی انجام میشود، درمان کرد. این تزریق، با شل کردن این دریچه به آن امکان میدهد که زمان بیشتری باز بماند تا غذا بتواند از آن عبور کند.
در موارد شدید فلج معده که با تغییرات غذایی و دارو بهبود نمییابند، استفاده از یک لوله تغذیه (یا لوله معده) مفید خواهد بود.
در اینجا، ابتدا از یک لوله تغذیه موقت به نام لوله نازوژژونال استفاده میشود که از طریق بینی وارد شده و مواد غذایی را مستقیماً به روده کوچک منتقل میکند.
لوله تغذیه را میتوان با روش جراحی نیز وارد روده کرد. به این روش، که باید ایجاد برشی در شکم انجام میشود، ژژنوستومی گفته میشود.
از طریق این لوله، که معده را دور میزند، میتوان غذای مایع حاوی مواد مغذی را مستقیماً به روده فرستاد تا در همانجا جذب شود.
برای بعضی از بیماران از روش جراحی استفاده میشود، که طی آن یک لوله از طریق شکم وارد روده میگردد. میتوان این لوله را به فواصل زمانی معین باز کرد تا گاز روده خارج شده و نفخ به وجود آمده رفع شود.
عمل جراحی به عنوان آخرین راه چاره و به یکی از دلایل زیر انجام میشود:
این اعمال، با تسهیل حرکت غذا در معده، باعث کاهش علائم عارضه میشوند.